Nếu bạn đã bỏ rất nhiều thời gian tự học lập trình web nhưng vẫn không có kết quả thì rất có thể bạn đang gặp phải những sai lầm dưới đây.
Những sai lầm này được tôi quan sát được và qua khảo sát từ góc nhìn của những bạn học đi làm có mức thu nhập trên 15tr mỗi tháng tại unitop.vn.
Nhận thấy có đến trên 90% người. học lập trình web đang gặp những lỗi này dẫn đến học không hiệu quả, chán nản, bỏ cuộc dẫn đến thất nghiệp.
Hi vọng có ích cho bạn, nào bắt đầu thôi…
Sai lầm khi tự học lập trình web
#1. Quá chú trọng đến ngôn ngữ mà không tập trung vào phát triển thứ quan trọng hơn đó là tư duy.
Chỉ quan tâm đến bề nổi nay đây mai đó chọn những ngôn ngữ xịn, framework mới nhất để học và nghĩ rằng như thế là tốt nhưng sự thật tư duy lập trình mới là thứ quyết định bạn có trở thành một web developer thành công hay là không.
Những thứ bạn đang thấy ít phổ biến hôm nay chắc chắc trước đó đã có thời kỳ huy hoàng.
Những thứ bạn đang chạy theo vì nó nổi lên trong hiện tại chắc chắn một thời gian nữa nó rất có thể bị thay thế bởi những công cụ tốt hơn.
Vậy nên, hiện tại bạn chỉ cần lựa chọn những ngôn ngữ, framework đang có nhu cầu thị trường tuyển dụng tốt và theo học nó một cách cẩn thận.
Thay vì chạy đua theo những công cụ, ngôn ngữ mới nhất, bạn hãy vun bồi tư duy nền tảng của mình. Khi bạn giỏi trong một ngôn ngữ bạn có thể mang tư duy đó để khám phá ngôn ngữ mới một cách dễ dàng.
Còn nếu chỉ lướt trên bề mặt không đi sâu vào tư duy logic sử dụng ngôn ngữ xử lý công việc thì cho dù công cụ có xịn tới đâu thì bạn vẫn kém vì thiếu khả năng sử dụng nó.
#2. Thích học offline trong khi học online có nhóm kín hỗ trợ là cách học đang tối đa hóa hiệu quả.
Trong thời đại ngày càng phát triển, nếu đợi có người dạy trực tiếp mới chịu học thì sẽ đi rất chậm.
Chính vì thế người học cần chủ động hơn trong cuộc sống và trong việc học cũng vậy.
Trước đây các lớp học hướng dẫn kỹ năng thường phải offline tại chổ mỗi tuần vài ba buổi nhưng giờ đây nếu vẫn cứ học theo cách đó thì bạn sẽ tiến lên rất chậm.
Học offline ta phải bỏ phí rất nhiều thời gian để đi đường, chịu cảnh kẹt xe, nóng nực vào ngày hè, mưa rét vào mùa đông, cả thời gian chờ đợi thầy cô, bạn cùng lớp cho đến khi lớp học được bắt đầu.
Chưa kể đến vào một ngày bạn bận đột xuất và không thể theo học, chắc chắn phần kiến thức trong buổi hôm đó bị trôi đi.
Tất nhiên thầy cô không thể gặp riêng để dạy lại cho bạn kiến thức vào những buổi bạn vắng mặt.
Thực trạng diễn ra, rất nhiều người học offline lúc đầu rất hào hứng nhưng qua thời gian bỏ cuộc dần và tới khi về đích chỉ còn đâu đó 20% quân số.
Vậy thì phải làm thế nào?
Kể từ khi dịch Covid xảy ra, nó là một điểm bùng phát cho hình thức học tập mới. Hàng tỷ người trên thế giới kết nối học tập với nhau trên online.
Lúc đầu thấy khá nhiều khó khăn nhưng sau một thời gian thì đây là hình thức học được xem là tiến bộ mà rất nhiều chương trình đào tạo sử dụng.
Trong hành trình đào tạo lập trình web từ 2015 tới nay, tôi đã trải qua hành trình dạy offline cho sinh viên ĐH ở Hà Nội tới giờ đây khi lên online đã có hàng ngàn người đến từ 64 tỉnh thành và du học sinh các châu lục tin tưởng theo học.
Có thể nói rằng hiệu quả người học đã tăng lên rất nhiều lần…
Trước đây học offline có thể cần 1-2 năm mới hoàn thành thì giờ đây chỉ cần trong 5-6 tháng tập trung toàn lực theo lộ trình họ đã có thể đi làm tốt.
Lý do có thể rút ngắn ở đây là gì?
Không khó để dễ nhận ra học online bạn được học bất kỳ lúc nào, bất kỳ đâu, không phải đi lại… chỉ cần bật máy tính lên là học theo lộ trình.
Bạn không sợ bị mất bài, bạn hoàn toàn có thể học ít hơn vào những ngày bận và học nhiều hơn vào ngày nghỉ.
Bạn hoàn toàn làm chủ hành trình của mình.
Các khóa học online bạn có thể xem lại bài học của mình nhiều lần cho tới khi nắm chắc.
Đây là điểm mạnh mà các khóa học offline không có.
Bạn tiết kiệm thời gian đi lại và sử dụng nó cho việc học những kiến thức mới…
Nhưng bạn lưu ý, việc lựa chọn khóa học lập trình web online bạn cần cẩn thận tìm hiểu thật kỹ trước khi quyết định.
Hãy lựa chọn chương trình trước đó bạn đã biết người đồng hành là ai, có ai học thành công có kết quả như bạn mong muốn chưa, lộ trình rõ ràng không, chế độ kèm cặp hỗ trợ trong vào khi xin việc như nào?
Đừng chạy theo đám đông, đừng nghe tin tưởng hoàn toàn những lời chào mời ngon ngọt của nhân viên tư vấn. Hãy dùng lý trí tìm hiểu và đưa ra quyết định để tránh mất tiền nhưng kết quả không thấy đâu.
Hãy đầu tư thời gian, công sức, tiền bạc đúng nơi đúng lúc…
3. Tập trung vào chạy theo số đông học Frontend và không hề biết tạo một website hoàn chỉnh như thế nào.
Trào lưu font-end lan rộng đến 80-90% người tìm học lập trình web ở Việt Nam hiện tại. Hỏi mục tiêu học lập trình web của e là gì, hầu hết trả lời là Frontend.
Front-end và Backend là 2 phần không thể tách rời trong một website hoàn chỉnh.
Nếu bạn chỉ làm frontend nhưng không hiểu về backend thì rất khó có thể phối hợp công việc được trơn tru.
Trước đây khi đi làm tôi xuất phát ở vị trí backend nhưng sau này tôi thấy mình cần làm đầy kỹ năng frontend của mình vậy nên qua thời gian tôi làm chủ xây dựng dự án từ giao diện tới hệ thống mà triển khai dự án lên mạng.
Đó là tiền đề để sau này tôi xây dựng lộ trình 10 bước học web đi làm tại unitop.vn. Và gần như tất cả những người tin tưởng học và áp dụng theo lộ trình này đều có thu nhập khởi điểm 8-10tr, sau một năm thường 12-16tr/tháng và nhiều bạn làm tốt hơn có thu nhập 20-30tr/tháng sau gần 2 năm đi làm.
Khi có kỹ năng xây dựng fullstack web ngoài đi làm công ty các bạn ấy còn có thể nhận dự án làm cho khách hàng ngoài giờ làm.
Khoản kiếm thêm này đôi khi còn nhiều hơn cả lương chính thức…
Nếu bạn đang chạy theo frontend thì đây là lúc cần thay đổi tư duy để hoàn thành kỹ năng của mình toàn diện hơn.
Khi đó có hội công việc đến với bạn nhiều hơn, thu nhập cao hơn thông thường.
4. Tham khảo quá nhiều lộ trình và không tập trung vào một định hướng cụ thể. Cứ lang thang này đây mai đó.
Con đường đến với thành công trong bao giờ chỉ là duy nhất.
Mỗi người khi đạt được kết quả trong hành trình của họ khi chia sẻ lại thì công thức đó luôn đúng với những trải nghiệm của họ đã trải qua.
Rất nhiều người trong hành trình tìm hiểu, bản thân bối rối vì có quá nhiều quan điểm và con đường khác nhau của những người chia sẻ ở trên mạng.
Sự thật là, bạn chỉ cần tìm cho mình một lộ trình, ở đó có người dẫn đường đã đi qua. Không những thế, nếu bạn tìm hiểu đủ lâu nếu bạn thấy có nhiều khác được dẫn dắt đi qua con đường đó và có kết quả, bạn hãy tin tưởng và nỗ lực đến cùng trên hành trình đó đến khi về đích.
Bạn không thể 2 chân bước trên 2 con đường cùng một lúc…
Hành trình học lập trình web cũng vậy, nếu bạn không lựa chọn cho mình một lộ trình và kiên trì với nó thì bạn chỉ mãi loanh quanh ở khu vực dành cho người xuất phát, sau một thời gian rất có thể bạn phải từ bỏ cuộc chơi vì thấy quá khó.
Từ khóa quan trọng ở đây là, hãy tìm ra công thức đúng đắn sau đó tập trung 100% năng lượng, kiên trì mỗi ngày tới khi về đích.
5. Học theo cảm hứng thích thì học không thích thỉ bỏ.
Đây là vấn nạn của rất nhiều người.
Cũng dễ hiểu vì bản năng ai trong chúng ta cũng muốn ăn, muốn chơi, muốn an nhàn, không thích làm việc.
Chỉ có những người có ý chí, họ vượt qua được những ham muốn thường ngày để học hỏi và họ nhanh chóng tiến lên mà thôi.
Không quá nếu nói “KIÊN TRÌ” là một phần quan trọng trong tính cách của người thành công.
Để được như ngày hôm nay tôi cũng trải qua những thời gian học điên cuồng 12-16h mỗi ngày, rất nhiều cô cậu học trò trên unitop cũng vậy.
Lười biếng không bao giờ bên cạnh những người thành công…
Chỉ có tính kỷ luật, kiên trì không bỏ cuộc mới là chìa khóa để giúp ta mạnh hơn mỗi ngày.
Khi bạn vượt qua ham muốn ngắn hạn và tập trung học tập phát triển phục vụ mục tiêu cho hành trình dài hạn nhờ đó cuộc đời của bạn sẽ dẫn thay đổi.
6. Đợi tới gần ra trường mới bắt đầu học mà không chủ động bắt đầu phát triển kỹ năng từ sớm.
Tới giờ này rất nhiều người xem học Đại Học, Cao Đẳng đó là mục tiêu nhưng không hề biết rằng học gì thì học nhưng cuối cùng cần phải lao ra ngoài xã hội, đi làm, kiếm tiền.
Hầu hết các sinh viên dành hầu hết thời gian cho việc học ở trường và không bao giờ trả lời câu hỏi như.
- Ra trường tôi sẽ làm công việc gì?
- Tại sao công ty ngoài kia trả tiền cho tôi?
- Giá trị tôi được ghi nhận trả tiền là gì?
Vậy nên kết quả rất nhiều người cho dù có kết quả học tập tốt, bằng ưu nhưng sau ngày tốt nghiệp Đại Học cũng chính là bắt đầu của một hành trình khó khăn.
Không ý thức xây dựng giá trị mà xã hội cần từ sớm nên ra trường kỹ năng công việc thực tế không đảm bảo và đa số bị từ chối…
Tôi đã nghe rất nhiều câu chuyện của những người học vấn cao nhưng sau khi ra trường phải đi làm trái ngành, thậm chí làm công nhân như những người mới học hết cấp 3.
Áp lực đã khiến họ gác lại tấm bằng và làm bất kỳ công việc gì để kiếm sống…
Đó là một bi kịch diễn ra tôi chứng kiến từ thế hệ của tôi cách đây hơn 10 năm trước và tới đây vẫn tiếp diễn.
Nhưng, không phải tất cả, có đâu đó 10-20% những người hành động khác…
Bên cạnh việc học ở trường họ sớm nhận ra họ cần phải xây dựng kỹ năng thực tế đáp ứng công việc mà xã hội đang cần.
Hiện nay rất nhiều bạn trẻ từ năm 1, năm 2 họ đã ý thức và đã học từ sớm. Nhiều học trò tôi đầu năm 3 đã đi thực tập, đi làm kiếm 3-7tr/tháng đều đặn rồi.
Kết quả họ vẫn học ở trường và họ có cả kỹ năng và kiếm cả được tiền tự lập từ rất sớm.
Top những con người này họ tự tin, khiêm tốn và giá trị hơn số đông phần còn lại.
Còn bạn thì sao?
Bạn đợi nước tới chân mới nhảy hay chủ động học từ sớm để làm chủ tương lai đi theo sự nghiệp lập trình web của mình?
Lựa chọn của bạn hôm nay, quyết định hương lại của bạn…
7. Thích tự học, bỏ cuộc khi gặp khó khăn, không có ai chỉ dẫn để vượt qua.
Có một nhóm người kiên trì tự học nhưng vì không có lộ trình rõ ràng dẫn đến học rất nhiều nhưng khi nhìn lại vẫn thấy không tự tin về năng lực của mình.
Kiến thức, kỹ năng có được phân mảnh khi xin việc bị từ chối.
Thậm chí khi gặp những bài toán cần nhiều tư duy, bản thân không thể vượt qua, gây ra chán nản và bỏ cuộc.
Trước đây tôi cũng mất 2 tháng tự học nhưng rất nóng ruột khi thời gian cứ qua đi mà bản thân không tiến lên được bao nhiêu.
Đó là lý to tôi quyết định nhờ bố mẹ vay 12tr đề từ Huế ra Hà Nội tìm và học lập trình từ những người có kinh nghiệm thực chiến.
Sau hành trình đó những nút thắt đã dẫn được tháo gỡ, với đam mê lập trình của mình tôi sớm bắt nhịp và có được công việc tại Hà Nội.
Đó chính là tiền để giờ đây với vị trí là người đồng hành hỗ trợ tôi đã giúp đỡ cho trên 3.600 học viên tham dự khóa học lập trình web đi làm có được kỹ năng để từ đó đi làm và làm kiếm được tiền từ kỹ năng của mình.
Nếu như bạn đang lang thang không có định hướng thì hãy suy nghĩ đến việc tìm cho mình một người dẫn dắt, một người thầy.
Tôi tin nếu bạn sáng suốt tìm được người có tâm, rất có thể đây là bàn đạp để giúp bạn tiến lên nhanh chóng.
8. Sợ CHATGPT trong khi bản thân không chịu nâng cấp tư duy kỹ năng để sử dụng trí tuệ nhân tạo để tăng hiệu suất làm việc.
ChatGPT, viết tắt của Chat Generative Pre-training Transformer, là một chatbot do công ty OpenAI của Mỹ phát triển và ra mắt vào tháng 11 năm 2022. ChatGPT được xây dựng dựa trên GPT-3.5 – một dòng mô hình ngôn ngữ lớn của OpenAI đồng thời được tinh chỉnh bằng cả hai kỹ thuật học tăng cường lẫn học có giám sát.
Từ khi ChatGPT ra đời với sức mạnh khủng khiếp thế giới đứng trước thử thách rất nhiều nhân lực kém chất lượng sẽ bị thay thế.
Điều này đúng cả trong thế giới lập trình…
Giờ đây chỉ cần một vài yêu cầu ta có thể tìm hiểu những khái hiệm, ngôn ngữ, framework, thư viện… thậm chí cả những chương trình xử lý các tác vụ trong dự án một cách nhanh chóng.
Chính vì điều này mà rất nhiều người quan tâm và đi theo lập trình rất sợ hãi…
Nhưng có một tin vui cho bạn rằng…
Cho dù CHATGPT có thông minh tới đâu thì nó không thể tự một mình nó làm rất cả mọi thứ để tạo ra dự án hoàn chỉnh.
Trí tuệ của con người vô cùng cần thiết nhưng yêu cầu ở cấp độ cao hơn.
Muốn tồn tại được trong thế giới AI phát triển không còn cách nào khác bạn cần biết sử dụng CHATGPT để giúp mình giỏi lên nhanh chóng và sử dụng nó thành thạo trong các dự án của mình.
Tôi xác nhận rằng trước kia nếu tự tìm hiểu google có thể mất vài ngày để giải quyết một bài toàn nhưng với CHATGPT chỉ cần sau vài giờ là xong.
Tôi thực sự rất phấn khích và tin tưởng rằng thế giới sẽ phát triển tốc độ nhanh hơn với những công cụ tuyệt vời này.
Hãy biến CHATGPT thành trợ lý chuyên nghiệp
Đúng rồi, đừng sợ, hãy giỏi hơn và sử dụng ChatGPT như một trợ lý chuyên nghiệp…
Nó là công cụ có thể cho bạn những gợi ý về cách xử lý bài toán khó.
Nó có thể cho bạn những dòng code xử lý theo những yêu cầu cụ thể, rõ ràng của bạn.
Giờ đây thay vì phải tự xử mọi thứ, bạn chỉ cần đưa ra yêu cầu, sau đó tổng hợp lại những kết quả từ AI để giúp quá trình xây dựng dự án nhanh hơn.
Tất nhiên, điều này chỉ đúng nếu bạn có tư duy tốt về lập trình, bạn biết cần làm gì, đặc biệt đánh giá được thế nào là đúng, thế nào là sai.
Còn không, chatGPT chỉ làm cho bạn yếu hơn và thứ bạn nhận được chỉ là một đống rác đằng sau tư duy rời rạc và câu hỏi kém chất lượng.
Bài học: Đừng sợ, hãy phát triển nhanh hơn và biến ChatGPT thành trợ lý của mình.
9. Không chịu đầu tư bản thân để rút ngắn thời gian
Khi nói đến việc đầu tư một khóa học chất lượng để nâng cao kỹ năng lập trình của mình thì rất nhiều người nói rằng “Em là sinh viên, em làm gì có tiền? Nhà e khó khăn lắm”.
Nhưng lại có nhiều bạn nhắn tin chia sẻ rằng “Em đang học năm 1, có nhiều thời gian rảnh, em muốn tìm khóa học để phát triển kỹ năng lập trình web của mình. Mục tiêu sang năm 2 năm 3 em có thể đi thực tập và tốt hơn có thể làm partime hoặc nhận dự án freelancer. Nhà em không có điều kiện nên e muốn mình học sớm để chủ động kiếm tiền sớm, làm chủ công việc trong tương lai, bớt gánh nặng cho gia đình“.
Kết quả là, những người có tư duy đứng trên vai những người đi trước, học hỏi kinh nghiệm, rút ngắn thời gian họ sớm trưởng thành, hoàn thiện kỹ năng, có được thu nhập tốt hơn những người tôi thích tự làm mọi thứ.
Tiền có thể kiếm được, nhưng thời gian thì không.
Cái các bạn có chính là tuổi trẻ, đừng để tuổi trẻ trôi qua một cách lãng phí bạn nhé!
Tôi tin bạn có lựa chọn tốt cho hành trình của mình!
10. Không thường xuyên đo lường sự tiến bộ của bản thân, học một cách cảm hứng chứ không có kỷ luật.
Bạn tự học, hay đầu tư tiền để tham dự các khóa học chất lượng nhưng không có nghĩa bạn sẽ đạt kết quả tốt.
Điều quan trọng nhất ở đây chính là ở bản thân bạn.
Bạn có phải là người kiên trì nỗ lực mỗi ngày chinh phục mục tiêu của mình?
Bạn có đo lường sự tiến bộ của bản thân qua từng giờ từng ngày?
Bạn có thường xuyên suy nghĩ và nỗ lực về mục tiêu bạn đang theo đuổi?
Tôi tin rằng nếu câu trả lời của bạn là “CÓ” thì chắc hẳn bạn đang tiến lên vững chắc mỗi ngày. Tôi gửi lời chúc mừng đến bạn.
Nhưng số đó ít lắm, 90% trong chúng ta rất dễ bị xao nhãng trước những mục tiêu của mình.
Hừng hực khí thế thời điểm bắt đầu nhưng sau một thời gian bắt đầu xa rời mục tiêu và chán nản.
Những suy nghĩ, lời nói và hành động của chúng ta trong hôm nay chính là những hạt giống để tạo ra nhưng hoa trái trong tương lai.
Chìa khóa ở đây chính là tập trung vào thực tại…hãy đo lường tiến bộ của bản thân theo một lộ trình hiệu quả.
Và đừng quên trên hành trình đó nên có một người đồng hành kèm cặp, sẵn sàng thúc đẩy, truyền động lực, góp ý lỗi sai giúp bạn tiến thẳng về đích của mình.
Hãy kiên trì và trở thành phiên bản tốt hơn của bản thân mình mỗi ngày…
Tổng kết
Bài viết này tôi chia sẻ những sai lầm dẫn đến rất nhiều người thất bại trong hành trình học lập trình web. Bài học từ những thất bại đôi khi mang lại giá trị hơn nhiều so với bài học từ những câu chuyện thành công.
Nếu như bạn đang phạm phải những sai lầm trên thì đây là lúc tốt nhất dừng lại, suy ngẫm để đưa ra lựa chọn đúng đắn trong hành trình sắp tới của mình.
Sai thì làm lại, không có gì phải lo cả…
Nhưng đừng để sống mãi trong những sai lầm và chìm đắm trong bế tắc có thể dự đoán trong tương lai.
Nếu bạn gặp khó khăn hãy inbox cho tôi để được tư vấn!
Trước khi chúng ta gặp lại nhau, bạn có thể bấm vào đây để tải và đọc cuốn ebook chia sẻ về hành trình vượt qua khó khăn từng bước trở thành một web developer và giờ đây là người dẫn dắt đồng hành giúp hàng ngàn người có công việc thu nhập từ 8-50tr/tháng.
Hẹn gặp lại!
Phan Văn Cương và Cộng Sự
Chúc bạn thành công!
